Kedi tırmığı hastalığı, kedi ısırması ya da tırmalaması sonucunda meydana gelen ve lenf düğümlerinde şişmeyle sonuçlanan bir rahatsızlıktır. Bu hastalık, lenfomalar ve tüberküloz gibi enfeksiyon hastalıklarıyla karıştırılabilir. Toplumda en fazla 14 yaşından küçüklerde etkili olan kedi tırmığı hastalığı, kışın ve sonbaharda daha fazla görülmektedir. Hastalığa neden olan etken, kedilerde bulunan Bartonella türündeki bakterilerdir. Dünyada tüm ülkelerde görülen ve kedi besleyenlerin artmasıyla sıkça rastlanan bir hastalıktır. Bu hastalık ilk kez 1899 yılında Henry Parinaud tarafından tanımlanmıştır.

Hastalığın en önemli belirtisi, lenf bezlerinde şişmeye neden olmasıdır. Kedinin ısırdığı ya da tırmaladığı alanda günler sonra küçük bir şişlik veya kabarcık oluşmaya başlar. Bu, ilk bakışta böcek ısırığını andırabilir. Ağrıya neden olmayan bu şişlikler en fazla kollarda, bacaklarda ve baş kısmında görülür. Bunun ardından birkaç hafta içinde ısırığın olduğu yerdeki lenf düğümlerinde şişme meydana gelir. 1-5 cm büyüklüğünde olan lenf düğümleri en fazla kasık, koltuk altı ve boyunda bulunur. Lenf düğümlerinin şişmesiyle birlikte ciltte kızarıklık ve sıcaklık oluşur. Bazı durumlarda bu bölgeden iltihap akıntısı olabilir. Lenf düğümlerinde meydana gelen büyüme 2-4 ay sürebilir. Bu belirtilere bazen 38 dereceye kadar ateş, halsizlik, iştahsızlık, boğaz ağrısı ve baş ağrısı eşlik edebilir. Nadir olarak dalakta, karaciğerde ve akciğer gibi organlarda da iltihap görülebilir. Göz kızarıklığı ve kulak önünde bulunan lenf düğümlerinde büyüme etkisi yapan yara oluşumu da görülebilir.

Daha çok yavru kedilerin ısırması ya da tırmalamasıyla bulaşan hastalık, aynı zamanda ciltte yara ya da çizik gibi bir lezyonun olması halinde, kedinin yalaması sonucunda bile bulaşabilir. Bunun sebebi, hastalığa neden olan bakterilerin kedinin tükürüğünde bulunmasıdır. Buna rağmen kedi tırmığı hastalığı insandan insana ya da kediden kediye bulaşmaz. Kediden kediye hastalığın geçmesi de pireler sayesinde olur. Kedideki bakteriler aylarca hastalık etkisi göstermeden kalabilir. Bu hastalığı bir defa geçiren kişilerde yaşam boyu devam eden bağışıklık meydana gelir.

Normal kişiler için fazla tehlikeli olmayan bu hastalıkta şişen lenf düğümleri birkaç ayda kendiliğinden iyileşmeye başlar. Ancak AIDS, şeker hastalığı ve kemoterapi gören kanser hastaları için ciddi sorunlara, hatta ölüme kadar gidebilecek problemlere yol açabilir.

Normal kişilerde hastalığın teşhisi için biyopsiye gerek kalmaz. Fakat kanser şüphesi bulunan ya da bağışıklığı baskılanmış hastalarda, ciltteki lezyondan ya da lenf düğümlerinden alınan parçaya biyopsi yapılabilir. Yapılan biyopsi sonucunda, sarkoidoz ve tüberküloz gibi hastalık bulguları yani granülomatöz iltihap görülebilir. Kesin tanı için biyopside PCR testi ya da özel boyalarla hastalığın etkeni olan bakterilerin belirlenmesi gerekir. Bu hastalıkta Bartonella henselae bakterisine karşı oluşan antikorlar, IFA ya da ELISA yöntemleriyle ölçülür. Antikor seviyesi 1:64 oranından fazla olursa, bu yeni bir enfeksiyonun göstergesidir. Antikorların 6 hafta arayla 4 kat artması tanı koydurucu bir etkendir. Yapılan ELISA ve IFA testleri sırasında diğer Bartonella bakterileri ile Chlamydia bakterileri arasında çapraz duyarlılık olabilir. Hastalığın teşhisinde önceden kullanılan deri testi artık kullanılmamaktadır.

Çoğu hastada tedavi gerekmeden kendiliğinden iyileşen kedi tırmığı hastalığı, iç organ tutulumu, ateş, ağrılı lenf düğümü şişliği ya da bir ayda gerileme göstermeyen durumlarda, hastalara antibiyotik tedavisi uygulanması gerekir. Ayrıca bağışıklığı baskılanmış hastalara da antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır. Bu hastalığa neden olan kedilerin tedavi edilmesine gerek yoktur.